“Overheden moeten meer aandacht hebben voor zelfstandigen”
Als commercieel directeur van een groot familiebedrijf en bestuurslid van de Stichting Metropool Regio Zwolle weet Jasper Vrieling als geen ander hoe de Regio Zwolle er economisch voor staat. Die is – na twee jaar coronacrisis – relatief goed. Maar Vrieling waakt voor te veel optimisme. Hij maakt zich zorgen om de stagnerende banengroei en de kwetsbare positie van het (groeiend aantal) zelfstandig ondernemers.
Commercieel directeur Jasper Vrieling is de derde generatie leidinggevenden binnen Vrieling Adviesgroep. Een familiebedrijf, groot geworden in verzekeringen, hypotheken, makelaardij en bankzaken. Stevig geworteld in deze regio met vestigingen in Dedemsvaart, Hardenberg en Zwolle. Hier geeft Jasper leiding aan de afdeling HR, marketing en sales. Naast zijn baan heeft hij als bestuurslid van Stichting Metropool Regio Zwolle de afgelopen acht jaar meegeschreven aan de jaarlijkse Regio Zwolle Monitor over de ontwikkeling van de regionale economie.
Regiodeal
In deze lijvige jaarrapporten wordt de groei van de regionale economie beschreven in de volle breedte. Geen wonder dat de Regio Zwolle Monitor voor overheden (lokaal, provinciaal en landelijk) een belangrijke graadmeter vormt voor het economisch beleid van de komende decennia. Een onmisbaar document want de regio wil over tien jaar de vierde economische regio zijn van Nederland. Het werk van Vrieling en zijn medebestuursleden is vruchtbaar geweest. Mede dankzij de informatie uit de Monitor kreeg de Regio Zwolle in 2020 22,5 miljoen euro uit de Regiodeal toegekend, bestemd voor onderwijs, woningbouw, toerisme en het bedrijfsleven.
Groei aantal zelfstandigen
De Regio Zwolle heeft de klappen van de coronacrisis relatief goed doorstaan. In 2020 kromp het Bruto Regionaal Product (BRP) met 2,8 procent. Landelijk was dat 3,7%. In 2021 groeide het BRP weer fors met 4,7% tegen landelijk 3,9%. Ook vormde de pandemie voor veel mensen geen belemmering om te starten als zelfstandige. Het aantal inschrijvingen bij de KvK groeit al jaren gestaag. In 2011 was dat aantal nog 32.000. In 2020 ging de teller naar 48.000. Zo blijkt uit cijfers van de Regio Zwolle Monitor van 2021.
Economische motor
Zp’ers vormen volgens Vrieling een creatieve – en inmiddels onmisbare - aanvulling binnen het bedrijfsleven, maar hij plaatst ook kanttekeningen. “Zelfstandigen vormen pas echt een belangrijke economische motor als ze de stap zetten naar het werkgeverschap. De groei van het aantal banen blijft achter in deze regio. Daarom is werkgelegenheid creëren cruciaal. Alleen zo kunnen we gezamenlijk duidelijk maken aan Den Haag en Brussel dat investeren in infrastructuur, onderwijs en al die andere sectoren noodzakelijk is voor de economische en duurzame groei van deze regio en voor het borgen van welvaart en welzijn.”
Economische weerbaarheid
Vrieling ziet meer bedreigingen. “Zp’ers zijn kwetsbaar als het gaat om hun economische weerbaarheid. Velen hebben geen goede pensioenregeling, of een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV). Zeker in deze tijd van inflatie is dat zorgelijk. De kosten van een AOV zijn dankzij fiscale voordelen, beter te dragen. Maar bij veel zelfstandigen leeft nog steeds het idee dat deze voorziening onbetaalbaar is. Vooral zelfstandigen met een weinig risicovol beroep sluiten geen AOV af. Maar ook deze zp’ers kunnen tijdelijk of geheel arbeidsongeschikt raken. Dan is het heel zuur als je niets geregeld hebt.”
Pensionado’s
Met pensioenen ziet Vrieling een vergelijkbaar effect ontstaan. “Nu vormt een groot deel van de pensionado’s een stabiele factor in de economie. Zij hebben goed verdiend in loondienst en aarzelen niet hun geld uit te blijven geven. Maar met het groeiend aantal zp’ers en de huidige inflatie gaat dat veranderen. Velen van hen kunnen niet op hun 67ste stoppen, omdat ze geen pensioenvoorziening hebben. Dat gaat gevolgen hebben voor onze economie.”
Scholing
Ook het ontwikkelingsniveau van zp’ers baart Vrieling zorgen. “Scholing is in deze snel veranderende wereld verplichte kost voor elke werknemer. Maar een zelfstandige heeft - of maakt- daar niet altijd tijd en budget voor. Dat is zorgelijk, want voor deze groep ligt de lat in het bedrijfsleven hoger. We verwachten dat hij zijn kennis up-to-date heeft, past binnen de bedrijfscultuur en direct zelfstandig aan de slag kan. Dat lukt alleen als je jezelf blijft ontwikkelen.”
Capaciteiten en middelen
“Natuurlijk is er het Ontwikkelfonds waar ondernemers een aanvraag kunnen doen voor een tegemoetkoming in de studiekosten. Een belangrijk initiatief, maar overheden moeten meer aandacht hebben voor de kwetsbare positie van zelfstandigen. Dat benadruk ik ook als we met de Regio Zwolle Monitor met elkaar om tafel zitten. Meer capaciteiten en middelen zijn noodzakelijk om zp’ers te ondersteunen in hun eigen ontwikkeling en ze te laten meegroeien met de ambitie van deze regio.”
Topper
Over Mieke de Haan (zie ook haar interview) die sinds kort een freelance HR-opdracht vervult binnen Vrieling Adviesgroep, is Vrieling zeer enthousiast. “De samenwerking met haar gaat heel goed. Ze heeft de klus gekregen omdat ze goed in onze organisatie past. Ze communiceert open, heeft ervaring met de opdracht waarvoor ze wordt ingehuurd en levert wat ze belooft. Mieke is zo’n topper die zichzelf blijft scholen en op de hoogte blijft van alle HR-ontwikkelingen. Dat wens ik elke zp’er en opdrachtgever toe.”
Quotes Jasper Vrieling
"Zp’ers zijn kwetsbaar als het gaat om hun economische weerbaarheid. Velen hebben geen goede pensioenregeling, of een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV).”
"Zelfstandigen vormen pas echt een belangrijke economische motor als ze doorgroeien naar het werkgeverschap.”
“Meer capaciteiten en middelen zijn noodzakelijk om zp’ers te ondersteunen in hun eigen ontwikkeling en ze te laten meegroeien met de ambitie van deze regio.”
HR Business Partner Mieke de Haan is in oktober 2021 gestart met haar eigen bureau Morgen HR. Een spannende, maar verfrissende, stap na vijftien jaar vast dienstverband. Lang hoefde ze niet te wachten op haar eerste grote klus. Vrieling Adviesgroep huurt haar een half jaar in voor een grootschalig benchmark onderzoek.
Vrieling Adviesgroep wil een aantrekkelijke werkgever zijn én blijven te midden van grote landelijke spelers. Om die positie scherp te krijgen is een salaris benchmark onderzoek nodig. Maar het ontbrak de collega’s simpelweg aan tijd om dit op te pakken. Toen de HR Adviseur van Vrieling op Linkedin zag dat haar oud-collega Mieke de Haan voor zichzelf ging beginnen, was het contact snel gelegd.
Mieke: “Op zo’n moment merk je als Zp’er het belang van een goed netwerk. Met mijn oud-collega heb ik jarenlang gewerkt. Zij weet dat ik de kennis in huis heb voor deze opdracht. Een benchmark onderzoek is pittig. Je moet snel en zelfstandig aan de slag en het vereist seniorvaardigheden zoals het samenwerken met -en informeren van- alle stakeholders op het speelveld.”
Warm en hecht
Mieke: “Ik heb vooral werkervaring opgedaan in de industriebranche. Dit is mijn eerste opdracht bij een verzekeraar. Toch voelde het eerste gesprek heel goed. Ik had direct een goede klik en onze werkstijl en visie bleken goed op elkaar aan te sluiten. Vrieling is een familiebedrijf en dat merk je gelijk. De sfeer is warm en hecht. Ik ben ook direct opgenomen in het HR-team. In februari overleed een familielid van mij. Daar is heel attent op gereageerd met een kaartje. Zo’n blijk van medeleven voelt heel goed. Dan merk je dat je, ook als ZP’er, een volwaardig lid bent van het team.”
Salarishuis en secundaire arbeidsvoorwaarden
Mieke is inmiddels enkele maanden onderweg met het benchmark onderzoek.
Doel is te onderzoeken hoe de salarissen, arbeidsvoorwaarden en andere beloningen zich verhouden ten opzichte van andere spelers in de markt. Eerst worden alle functieomschrijvingen binnen Vrieling Adviesgroep indicatief gewaardeerd door een externe aanbieder en vervolgens worden de arbeidsvoorwaarden vertaald naar de marktgegevens. De uitkomsten worden gebruikt voor het up-to-date houden van het salarishuis en waar nodig gebruikt voor het optimaliseren van het arbeidsvoorwaardenpakket.
Uitkomsten
Mieke: “Ik heb nog geen zicht op de uitkomsten, maar ik verwacht wel dat het arbeidsvoorwaardenpakket gemoderniseerd kan worden, zodat het beter aansluit op de individuele wensen van onze werknemers. Bijvoorbeeld: een keuzebudget opgebouwd uit de bestaande arbeidsvoorwaarden waarbij de medewerker zelf kan bepalen waar het geld naartoe gaat. Zo kan een twintiger vooral gebaat zijn bij een persoonlijk ontwikkelbudget. Een dertiger met een jong gezin besteedt dat geld liever aan een extra vrije dag. Terwijl een senior dat bedrag gebruikt om eerder te kunnen stoppen of juist langer door te werken.”
Werksfeer
Een modern salarishuis en passende arbeidsvoorwaarden zorgt voor interne rust en verkleint het verloop. Al weet ook Mieke dat een goed salarispakket niet zaligmakend is. “Alleen met een up-to-date salarishuis houd je de mensen niet binnen. Dat lukt alleen in combinatie met een goede arbeidscultuur, werksfeer en carrièremogelijkheden. Dat zit bij Vrieling wel goed.”
Quotes Mieke de Haan
“Alleen met een up-to-date salaris houd je de mensen niet binnen”
“Een benchmark onderzoek vereist seniorvaardigheden zoals het samenwerken met -en informeren van- alle stakeholders op het speelveld.”
"Ik had direct een goede klik en onze werkstijl en visie bleken goed op elkaar aan te sluiten."